Link do rozmowy z Rzeczpospolitej, ktĂłra ukazaÂła siĂŞ w dniu premiery telewizyjnej.
http://www.rp.pl/artykul/2,332530.html Nie milczeĂŚ o WoÂłyniu Piotr Zychowicz 11-07-2009, ostatnia aktualizacja 11-07-2009 06:56
UkraiĂący ostrzeliwali ÂświÂątyniĂŞ, przez okna wrzucali granaty, wreszcie jÂą podpalili - mĂłwi Maciej Wojciechowski, filmowiec dokumentalista
ÂźrĂłdÂło: Rzeczpospolita
Wspó³autor filmu „ByÂło sobie miasteczko”
· 66. rocznica mordu na WoÂłyniu
Rz: Co siĂŞ staÂło 11 lipca 1943 roku w Kisielinie?
Maciej Wojciechowski:
To samo co w oko³o 100 innych miejscach na Wo³yniu. Tego dnia dosz³o do apogeum masowych morderstw Polaków pope³nionych przez nacjonalistów ukraiùskich. W Kisielinie UPA zaatakowa³a koœció³ w czasie mszy. Wierni podjêli desperack¹ obronê i budynek zamieni³ siê w oblê¿on¹ twierdzê. Ukraiùcy ostrzeliwali œwi¹tyniê, przez okna wrzucali granaty, wreszcie j¹ podpalili. Zginê³o 99 osób, w tym dzieci.
O tej tragedii w paĂąskim filmie „ByÂło sobie miasteczko” opowiada jedna z osĂłb, ktĂłre braÂły udziaÂł w obronie.
To pani Aniela DĂŞbska. W filmie wystĂŞpujÂą rĂłwnieÂż inni czÂłonkowie rodziny DĂŞbskich (m.in. znany kompozytor Krzesimir), ktĂłra mieszkaÂła w miasteczku od lat i padÂła ofiarÂą zbrodni. Ci jej czÂłonkowie, ktĂłrzy przeÂżyli, musieli opuÂściĂŚ rodzinne strony, zresztÂą tak jak wszyscy mieszkajÂący w Kisielinie Polacy.
PojechaÂł pan do Kisielina i rozmawiaÂł z jego mieszkaĂącami. SpotkaÂł siĂŞ pan z wrogoÂściÂą?
Wprost przeciwnie. Ludzie chĂŞtnie opowiadali i z nostalgiÂą wspominali „polskie czasy”, gdy ÂżyÂło siĂŞ im lepiej niÂż teraz. W Kisielinie wspó³¿ycie miĂŞdzy Polakami a UkraiĂącami ukÂładaÂło siĂŞ znakomicie. Ci ludzie odwiedzali siĂŞ nawzajem, poÂżyczali sobie ró¿ne rzeczy, uÂżyczali sobie studni.
Skoro na WoÂłyniu panowaÂła taka sielanka, to dlaczego w 1943 roku ukraiĂąscy sÂąsiedzi wymordowali polskich?
CzêœÌ Ukraiùców by³a zapewne zastraszona przez UPA, która w drobiazgowy sposób zaplanowa³a zbrodniê. Przypominam, ¿e ludzie, którzy pomagali Polakom, byli mordowani. CzêœÌ zabójców chcia³a wejœÌ w posiadanie nale¿¹cych do s¹siadów przedmiotów. CzêœÌ by³a zaœlepiona has³ami nacjonalistycznymi.
To nie tÂłumaczy straszliwego okrucieĂąstwa.
RzeczywiÂście. Znam na przykÂład relacjĂŞ o tym, jak na oczach matki upowcy obciĂŞli chÂłopakowi genitalia i wepchnĂŞli je w usta kobiety. Takich historii sÂą tysiÂące. Tego siĂŞ nie da wytÂłumaczyĂŚ.
Czy ofiary i ich potomkowie sÂą usatysfakcjonowani stanowiskiem, jakie w sprawie ludobĂłjstwa na WoÂłyniu zajmuje paĂąstwo polskie?
Nie. S¹ rozgoryczeni i maj¹ poczucie, ¿e ta sprawa jest przemilczana. Ci ludzie wci¹¿ czekaj¹ na jasne potêpienie tego ludobójstwa. Na to, a¿ z³o zostanie nazwane po imieniu. Tej sprawy nie mo¿na poœwiêcaÌ na o³tarzu dobrych relacji z Ukrain¹. Relacje te bêd¹ bowiem dobre tylko wtedy, gdy bêd¹ oparte na prawdzie.
Dokumentalny film „ByÂło sobie miasteczko” zostaÂł wyemitowany w sobotĂŞ, 11 lipca o 12.00 w TVP 1
Rzeczpospolita