Tytu³: Zamek w Tustaniu k/Urycza – ¶redniowieczna skalna twierdza Wiadomo¶æ wys³ana przez: galicja Kwiecieñ 29, 2018, 09:22:18 . Opublikowane przez: W³adys³aw Andrzej Pitak (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/20466321995ae4e07eee1eb-949118-wm.jpg) Zamek w Tustaniu – ¶redniowieczna skalna twierdza-gród i urz±d celny ІХ– ХVІ wieku, staroruski skalny zespó³ obronny, resztki którego s± rozmieszczone w Ukraiñskich Karpatach (Wschodnich Beskidach) w rejonie skolskim obwodu lwowskiego, w pobli¿u wsi Urycz, po³o¿onej na po³udnie od miasta Borys³awa i na po³udniowy wschód od osiedla typu miejskiego – Schodnicy. (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/5318838375ae4e06098d10-949088-wm.jpg) (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/9194719835ae4e03ccd5f6-949052-wm.jpg) W ІХ w. terytorium wspó³czesnej Tustani zasiedla³y plemiona Chorwatów. W koñcu Х w. wielki ksi±¿ê kijowski W³odzimierz I Wielki zdoby³ chorwackie ksiêstwa, utworzone w Posaniu i w basenie Górnego i ¦redniego Dniestru i Górnego Pruta i do³±czy³ je do Rusi Kijowskiej. (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/11851317915ae4e015a591f-949013-wm.jpg) (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/11268808505ae4dff5f3dee-948981-wm.jpg) . W ¶rodku XII w. Tustañ - obok takich miast jak Przemy¶l, D¼winogród, Sanok, Udecz, Gródek, Jaros³aw, Wi¶nia, Go³ogóry, Synowódzko, Spas, Sól, Lwów, Drohowy¿, Sambor, Tuchla - wchodzi³a do Ksiêstwa Przemyskiego . (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/1832396355ae4dfcc03beb-948940-wm.jpg) (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/12020288695ae4df8cde4dd-948876-wm.jpg) . Pó¼niej twierdza by³a g³ównym (w tym regionie Karpat) przygranicznym centrum miêdzy Ksiêstwem Halicko-Wo³yñskim a Wêgrami, a po wchodzeniu ksiêstwa w sk³ad Królestwa Polskiego – miêdzy Polskim Królestwem a Wêgrami. (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/3176953035ae4df643e256-948836-wm.jpg) . Wspomnienia dwóch kronikarzy (Janko z Czarnkowa, Jan D³ugosz) wskazuj± na to, ¿e Tustañ , jako twierdza obronna, ju¿ istnia³a do jej zdobycia w XIV w. (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/13892985305ae4df32312dd-948786-wm.jpg) . Tustañ oprócz obronnej funkcji pe³ni³a te¿ administracyjn± i by³a centrum gminy. O tym ¶wiadczy królewski list darowizny na wie¶ Kruszelnicê od 4 listopada 1395 r. W nim wskazuje siê, ¿e wie¶ Kruszelnica gminy tustañskiej, nadaje siê do daru wiernym s³u¿±cym Iwanowi i Damianowi i ich synom z ca³ym dobrem... z lasami, ³±kami, ³anami, sianokosami. (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/9940057755ae4df10465a8-948752-wm.jpg) . Z czasem twierdza przechodzi pod w³adzê polskiej magnaterii i szlachty. Dowodem tego jest królewski list darowizny od 1539 r. Król na pro¶bê Jana z Tarnowa daruje Miko³ajowi Bliziñskiemu i jego dziedzicom „twierdzê Tustañ, a w³a¶ciwie tylko ska³ê w górach Stryjskich w pobli¿u granicy z Wêgrami”. (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/13626050355ae4deebec69e-948715-wm.jpg) . Oni zobowi±zywali siê „w³asnym kosztem i ¶rodkami ten zamek na wspomnianej skale broniæ, odnowiæ, umocniæ i podtrzymywaæ w nale¿nym stanie”. Nie wiadomo, czy by³a twierdza Tustañ odremontowana i umocniona, jednak w 1541 r. Bliziñski podarowa³ wie¶ „Podhorodce i twierdzê Tustañ” Janowi z Tarnowa. (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/19177353535ae4debe95841-948670-wm.jpg) To, ¿e twierdza Tustañ istnia³a w³±cznie do XVI w., potwierdzaj± materia³y archeologicznych badañ i dokumenty: ostatnia znana wzmianka pisemna o twierdzy jest datowana 1565 r. (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/13889252885ae4de8976a1d-948617-wm.jpg) . Skalne miasto-twierdza Tustañ zajmuje szczególne miejsce w drewnianym budownictwie ¶redniowiecza. Skalne formacje jako potê¿ne obronne ¶ciany by³y bardzo umiejêtnie wykorzystane przez budowniczych. Odstêpy miêdzy ska³ami zosta³y przegrodzone drewnianymi ¶cianami, zamkn±wszy mo¿liwe dostêpy do zamku. (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/1845193815ae4de53e812a-948563-wm.jpg) . Tam, gdzie drewniane konstrukcje przylega³y do ska³, w kamieniu dr±¿y³y specjalne pog³êbiania – wpusty i wrêby, ¿eby zamocowaæ belki w skale. Te ¶lady pozwalaj± odtworzyæ wygl±d zewnêtrzny twierdzy IX – XVI w., mimo to, ¿e samych drewnianych konstrukcji ju¿ dawno nie istnieje. Tylko na zespole Kamieñ skalnego miasta-twierdzy Tustañ zbadano ponad 4000 takich ¶ladów skalnej zabudowy. Przy grupie ska³ Ma³a Ska³a i Ostry Kamieñ widoczne s± ¶lady po belkowaniach, a tak¿e cysterna na wodê. (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/9265458955ae4de2b18fa0-948523-wm.jpg) (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/11546247415ae4ddf797d0f-948471-wm.jpg) . Przeanalizowawszy wszystkie ¶lady, g³ówny badacz Tustani – Mychaj³o Ro¿ko, przyszed³ do wniosku, ¿e twierdza budowa³a siê w kilku etapów, stale rozbudowywa³a siê, zwiêksza³a siê w wysoko¶ci i opanowywa³a wy¿sze placyki skalnego zespo³u. (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/5320096585ae4dc9b80ee2-948123-wm.jpg) (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/15029926485ae4dc4cbcd0f-948044-wm.jpg) . W ХІІІ w., w okresie jej najwiêkszego rozwoju, twierdza ogarnia³a wszystkie mo¿liwe galerie i tarasy od podnó¿a do szczytu. Wysoko¶æ nieprzerwanej zabudowy w wewnêtrznym podwórku siêga³a piêciu piêtrz, ka¿de wysoko¶ci± 3,5-4 m, co jest cech± bardzo wysokiego poziomu budowlanej kultury. (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/4730802485ae4dc2520256-948005-wm.jpg) (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/16293727415ae4dbca88678-947914-wm.jpg) Dla zabezpieczenia wod± podczas oblê¿enia twierdza mia³a studniê w podnó¿u ska³y i dwie cysterny. Do dzi¶ zachowa³y siê resztki kamiennej ¶ciany. (http://www.sokal.fora.pl/images/galleries/16287702825ae4dbf2914f3-947954-wm.jpg) Opr. W³adys³aw Andrzej Pitak Wg https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_w_Tustaniu foto:Tatiana Arcimowicz-Pitak i W³adys³aw Andrzej Pitak . . http://www.sokal.fora.pl/historia-i-dzien-dzisiejszy,8/zamek-w-tustaniu-k-urycza-sredniowieczna-skalna-twierdza,819.html . Tytu³: Odp: Zamek w Tustaniu k/Urycza – ¶redniowieczna skalna twierdza Wiadomo¶æ wys³ana przez: galicja Kwiecieñ 29, 2018, 09:24:03 .
Region piêkny krajoznawczo, a historycznie okrutny. . Kilka lat temu katowicki Instytut Pamiêci Narodowej prowadzi³ ¶ledztwo w sprawie zbrodni wojennej w Uryczu. . Ok. 20 wrze¶nia 1939 r. nad Sanem ko³o Przemy¶la Niemcy rozbili batalion 4. Pu³ku Strzelców Podhalañskich (pierwotnie stacjonowa³ w Cieszynie). Do niemieckiej niewoli trafi³o ponad 100 jeñców, których popêdzono w kierunku Drohobycza. 22 wrze¶nia konwojenci zarz±dzili postój we wsi Urycz. Tam dokonali selekcji. Od grupy oddzielili tych, którzy uwa¿ali siê za Ukraiñców lub ¦l±zaków. (http://i.iplsc.com/niemieccy-zolnierze-na-kresach-zdjecie-ilustracyjne/0004G5TZ4GW8D979-C116-F4.jpg) Niemieccy ¿o³nierze na Kresach (zdjêcie ilustracyjne) /Z archiwum Narodowego Archiwum Cyfrowego . Resztê, w liczbie oko³o 100 jeñców, niemieccy konwojenci umie¶cili w stodole, gdzie, jak im powiedziano, mieli przenocowaæ. Po zamkniêciu wrót Niemcy oblali stodo³ê naft±, a nastêpnie podpalili za pomoc± rêcznych granatów. Niemal wszyscy jeñcy sp³onêli ¿ywcem, uciekaj±cych ostrzelano z karabinów maszynowych. . Zbrodniê prze¿y³o trzech ¿o³nierzy, których so³tys urycki przywióz³ na furmance do pobliskiej Schodnicy. . Historycy nie ustalili, który oddzia³ niemiecki dokona³ zabójstwa jeñców. Niebawem na pewno wycofa³ siê z tamtych terenów, bo na mocy paktu Ribbentrop-Mo³otow zajêli je Sowieci. . http://nowahistoria.interia.pl/aktualnosci/news-rzeczpospolita-polscy-zolnierze-spaleni-w-stodole,nId,1848441 . |